1 stycznia 2018 r. nastąpią, znane znacznej rzeszy zainteresowanych, rewolucyjne zmiany w zakresie odpowiedzialności za szkody w uprawach i płodach rolnych wyrządzone przez zwierzęta łowne, tym samym zmiany w przedmiocie procedury szacowania szkód, a nadto ustalania wysokości odszkodowania. Przypomnieć należy, iż z nowym rokiem utworzony zostanie tzw. „Fundusz Odszkodowawczy”, z którego odszkodowania uprawnionym podmiotom wypłacać będzie wojewoda.
Taka zmiana stanowi novum w kontekście jeszcze obowiązujących przepisów (obecnie odszkodowania są regulowane bezpośrednio ze środków kół łowieckich). Samo odszkodowanie przysługiwać będzie właścicielom oraz posiadaczom gruntów, które znajdują się na terenach (dzierżawionych przez koła) obwodów łowieckich. Odszkodowanie to przysługuje obecnie i przysługiwać będzie dalej wyłącznie jako ekwiwalent za szkody w uprawach wyrządzone przez zwierzynę łowną. Na podstawie znowelizowanych przepisów, to przedstawiciel wojewody dokonywać będzie oględzin i szacowania szkód – „niezwłocznie”, tj. nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku. W szacowaniu szkód będą mogły brać udział, tak jak dotychczas, strony zainteresowane jej wynikiem, tj. m. in. właściciel gruntu, czy koło łowieckie jako dzierżawca obwodu łowieckiego. Zmiana dotyczy także uprawnienia stron w zakresie możliwości złożenia wniosku do właściwej Izby Rolniczej o udziale jej przedstawiciela w oględzinach i szacowaniu szkód. Na marginesie wskazać należy, iż w takim przypadku Izbie Rolniczej przysługiwać będą prawa i obowiązki organizacji społecznej dopuszczonej do udziału w postępowaniu administracyjnym.
Pozostając na gruncie uproszczeń podkreślić należy, iż właściwe w sprawie znajdą się tutaj przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawodawca określił, iż to wojewoda będzie wydawał decyzję ustalającą wysokość odszkodowania, a nadto wypłacał je uprawnionym ze środków Funduszu Odszkodowawczego. Co istotne, strony będą miały możliwość przedłożenia opinii rzeczoznawczy w terminie 7 dni od dnia sporządzenia protokołu, tj. przed wydaniem właściwej decyzji. Co w takim przypadku? Stronie, która przedłoży opinię biegłego, (a nadto zostanie ona uwzględniona) będzie przysługiwał zwrot kosztów jej sporządzenia. Czy pokryje je organ? Nic bardziej mylnego. Ustawa stanowi, iż środki na pokrycie tychże wydatków będą pochodziły z Funduszu Odszkodowawczego. Warto w tym aspekcie podkreślić fakt, iż przychód Funduszu pochodzić będzie w głównej mierze ze składek samych myśliwych (ustawa przewiduje ponadto przychody z darowizn oraz dotacji z budżetu państwa, które miałyby stanowić jej istotną część wyłącznie w okresie przejściowym).
Podsumowując wskazać należy, iż opinia rzeczoznawczy wydana na wniosek koła łowieckiego na podstawie noweli będzie mogła zostać uwzględniona przez organ przed wydaniem właściwej decyzji, a powyższe umożliwiałoby stronie zwrot ze środków Funduszu Odszkodowawczego. Warto podkreślić, iż z tego samego tytułu wypłacany byłby zwrot kosztów sporządzenia opinii innym, aniżeli „łowieckim” stronom postępowania. Koła łowieckie, których stanowisko (poparte opinią) zostałoby uwzględnione będą mogły liczyć na zwrot ze środków, które same będą zmuszone współfinansować. Nasuwają się zatem dwa pytania – jaki wymiar w przychodach Funduszu będą stanowiły składki samych myśliwych, a nadto jaką jej część po 15 czerwca 2017 r. będą stanowiły przychody z dotacji z budżetu państwa? Wydawać by się mogło, iż sama nowelizacja w tym przedmiocie winna wyrażać kompromis zainteresowanych środowisk – w takim jednak kształcie dalece będzie od tego odbiegała.
Powyższe z pewnością utrudni prowadzenie gospodarki łowieckiej, albowiem dzierżawcy zmuszeni będą opłacać każdą ustaloną, a nadto zmienną w czasie, wysokość składki do przedmiotowego Funduszu. Powyższy stan rzeczy niewątpliwie upoważnia samych zainteresowanych do rozważań nad kierunkiem rozwoju łowiectwa w Polsce w perspektywie najbliższych lat, a nadto nad potencjalnymi postulatami korekt nowo-przyjętych przepisów prawa łowieckiego, które zdają się być nieuniknione w obliczu tak głębokich i poniekąd rewolucyjnych zmian.
B.S.
Zdjęcie pochodzi w witryny pixabay.com, na licencji CC0 Creative Commons.